Νόμιμη έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας την ίδρυση τεσσάρων νέων Εφετείων στο Ηράκλειο Κρήτης, στη Χαλκίδα, στο Αγρίνιο και στη Μυτιλήνη.
Ωστόσο, στις γνωμοδοτήσεις (20-23/2011) του Συμβουλίου της Επικρατείας υπογραμμίζεται ότι ενόψει σχετικού εγγράφου του υπουργού Δικαιοσύνης με το οποίο αποκλείεται οποιαδήποτε αύξηση του αριθμού των δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων λόγω της ίδρυσης των τεσσάρων νέων Εφετείων, ανήκει τελικώς στην Πολιτεία «η κρίση αν είναι εφικτή η αποτελεσματική λειτουργία» των νέων Εφετείων με «ανακατανομή των ήδη συνισταμένων θέσεων προσωπικού στα υφιστάμενα δικαστήρια».
Ειδικότερα, στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο κατατέθηκαν τέσσερα σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων που προβλέπουν την ίδρυση των τεσσάρων νέων Εφετείων.
Αναλυτικότερα, με το πρώτο διάταγμα ιδρύεται Εφετείο Ανατολικής Κρήτης, με έδρα το Ηράκλειο, στο οποίο θα υπάγονται οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Ηρακλείου και Λασιθίου.
Εφετείο Ευβοίας ιδρύεται με το δεύτερο διάταγμα το οποίο θα έχει έδρα τη Χαλκίδα και θα υπαχθούν σε αυτό οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Χαλκίδας και των Θηβών, οι οποίες αποσπώνται από αυτή του Εφετείου Αθηνών.
Ιδρύεται Εφετείο Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, με το τρίτο διάταγμα, το οποίο θα έχει έδρα το Αγρίνιο και θα υπαχθούν σ' αυτό οι περιφέρειες του Πρωτοδικείου Αγρινίου, Μεσολογγίου και Λευκάδας, οι οποίες αποσπώνται από το Εφετείο Πατρών.
Με το τέταρτο και τελευταίο διάταγμα, ιδρύεται Εφετείο Βορείου Αιγαίου, με έδρα τη Μυτιλήνη, στο οποίο θα υπαχθούν οι περιφέρειες του Πρωτοδικείου Μυτιλήνης και Χίου, που αποσπώνται από το Εφετείο Αιγαίου. Παράλληλα, ορίζεται μεταβατική έδρα του Εφετείου Βορείου Αιγαίου και πολιτικού και ποινικού δικαστηρίου το Πρωτοδικείο Χίου για την εκδίκαση όλων των υποθέσεων αρμοδιότητας Τριμελούς Εφετείου, καθώς και των υποθέσεων του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων.
Συγκεκριμένα, το Ε' Τμήμα του ΣτΕ (σ.σ. και στις τέσσερις γνωμοδοτήσεις πρόεδρος είναι ο αντιπρόεδρος Κ. Μενουδάκος και εισηγητής ο πάρεδρος Χ. Ντουχάνης) αναφέρει ότι η η κατά νόμο προηγηθείσα γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου «τάσσεται υπέρ της λελογισμένης αποκέντρωσης των δικαστηρίων η οποία επιτυγχάνεται με την ίδρυση νέων, κατά τρόπο ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των πολιτών σε αυτά και να αποσυμφορούνται τα "μεγάλα" δικαστήρια της χώρας, τα οποία εμφανίζουν ανησυχητική βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης».
Ο εισηγητής των τεσσάρων σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων, Χ. Ντουχάνης, (μειοψηφία) υπογραμμίζει ότι οι γνωμοδοτήσεις της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου δεν παρείχαν επαρκή στοιχεία για τη στελέχωση των νέων Εφετείων.
Και αυτό γιατί υπάρχει πρόβλημα ελλιπούς σύνθεσης σε τουλάχιστον επτά λειτουργούντα Εφετεία (Πατρών, Κέρκυρας, Ιωαννίνων, Λαμίας, Ναυπλίου, Καλαμάτας και Δωδεκανήσων). Για το λόγο αυτό «παρίσταται ανάγκη μετάβασης στα Εφετεία αυτά εφετών άλλων δικαστηρίων».
Υπογραμμίζει μάλιστα ο πάρεδρος ότι η γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου δεν αναφέρεται στους τρόπους αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης η οποία «θα επιδεινωθεί με την ίδρυση τεσσάρων ακόμη Εφετείων».
Εφετείο Χίου
Αναφορικά με το Εφετείο Χίου, το ΣτΕ επισημαίνει ότι στη σχετική προηγηθείσα γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου λαμβάνονται υπόψη ο αριθμός των αποφάσεων που εκδόθηκαν από τα υπαγόμενα στο Εφετείο Αιγαίου Πρωτοδικεία και των εφέσεων που ασκήθηκαν κατά των αποφάσεων αυτών κατά τα έτη 2008, 2009 και κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους 2010, οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της νησιωτικής περιοχής του Αιγαίου, μέρος της οποίας εξυπηρετείται από το ήδη λειτουργούν Εφετείο Αιγαίου με έδρα τη Σύρο, και ο χαρακτήρας της Μυτιλήνης και της Χίου ως ακριτικών νησιών, γίνεται δε ιδιαίτερη αναφορά στην αναγκαιότητα λειτουργίας του συγκεκριμένου Εφετείου, το οποίο αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση των συνθηκών απονομής της Δικαιοσύνης, όχι μόνο από την άποψη της πρόσβασης των κατοίκων των πρωτοδικειακών περιφερειών Μυτιλήνης και Χίου, καθώς και των νομικών παραστατών τους στο υπό ίδρυση Εφετείο, αλλά και από την άποψη της βελτίωσης της οργάνωσης του ήδη λειτουργούντος Εφετείου Αιγαίου, το οποίο, όπως γίνεται δεκτό με τη γνωμοδότηση, κατά την παρούσα κατάσταση, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω της συχνής μετακίνησης των δικαστών για την εξυπηρέτηση των προβλεπόμενων μεταβατικών εδρών του.
Ως προς τη στελέχωση του υπό ίδρυση Εφετείου Χίου με δικαστικούς λειτουργούς, στη γνωμοδότηση περιέχεται η εκτίμηση ότι αυτή θα καταστεί δυνατή με τη μεταφορά από άλλα Εφετεία αριθμού θέσεων δικαστικών λειτουργών, ανάλογου με τη μείωση της δικαστηριακής τους ύλης λόγω της ίδρυσης του νέου Εφετείου, καθώς και των άλλων τριών των οποίων επιχειρείται η ίδρυση, και, ενδεχομένως, με την αύξηση των οργανικών θέσεων στο βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο.
Ωστόσο, στις γνωμοδοτήσεις (20-23/2011) του Συμβουλίου της Επικρατείας υπογραμμίζεται ότι ενόψει σχετικού εγγράφου του υπουργού Δικαιοσύνης με το οποίο αποκλείεται οποιαδήποτε αύξηση του αριθμού των δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων λόγω της ίδρυσης των τεσσάρων νέων Εφετείων, ανήκει τελικώς στην Πολιτεία «η κρίση αν είναι εφικτή η αποτελεσματική λειτουργία» των νέων Εφετείων με «ανακατανομή των ήδη συνισταμένων θέσεων προσωπικού στα υφιστάμενα δικαστήρια».
Ειδικότερα, στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο κατατέθηκαν τέσσερα σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων που προβλέπουν την ίδρυση των τεσσάρων νέων Εφετείων.
Αναλυτικότερα, με το πρώτο διάταγμα ιδρύεται Εφετείο Ανατολικής Κρήτης, με έδρα το Ηράκλειο, στο οποίο θα υπάγονται οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Ηρακλείου και Λασιθίου.
Εφετείο Ευβοίας ιδρύεται με το δεύτερο διάταγμα το οποίο θα έχει έδρα τη Χαλκίδα και θα υπαχθούν σε αυτό οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Χαλκίδας και των Θηβών, οι οποίες αποσπώνται από αυτή του Εφετείου Αθηνών.
Ιδρύεται Εφετείο Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, με το τρίτο διάταγμα, το οποίο θα έχει έδρα το Αγρίνιο και θα υπαχθούν σ' αυτό οι περιφέρειες του Πρωτοδικείου Αγρινίου, Μεσολογγίου και Λευκάδας, οι οποίες αποσπώνται από το Εφετείο Πατρών.
Με το τέταρτο και τελευταίο διάταγμα, ιδρύεται Εφετείο Βορείου Αιγαίου, με έδρα τη Μυτιλήνη, στο οποίο θα υπαχθούν οι περιφέρειες του Πρωτοδικείου Μυτιλήνης και Χίου, που αποσπώνται από το Εφετείο Αιγαίου. Παράλληλα, ορίζεται μεταβατική έδρα του Εφετείου Βορείου Αιγαίου και πολιτικού και ποινικού δικαστηρίου το Πρωτοδικείο Χίου για την εκδίκαση όλων των υποθέσεων αρμοδιότητας Τριμελούς Εφετείου, καθώς και των υποθέσεων του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων.
Συγκεκριμένα, το Ε' Τμήμα του ΣτΕ (σ.σ. και στις τέσσερις γνωμοδοτήσεις πρόεδρος είναι ο αντιπρόεδρος Κ. Μενουδάκος και εισηγητής ο πάρεδρος Χ. Ντουχάνης) αναφέρει ότι η η κατά νόμο προηγηθείσα γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου «τάσσεται υπέρ της λελογισμένης αποκέντρωσης των δικαστηρίων η οποία επιτυγχάνεται με την ίδρυση νέων, κατά τρόπο ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των πολιτών σε αυτά και να αποσυμφορούνται τα "μεγάλα" δικαστήρια της χώρας, τα οποία εμφανίζουν ανησυχητική βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης».
Ο εισηγητής των τεσσάρων σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων, Χ. Ντουχάνης, (μειοψηφία) υπογραμμίζει ότι οι γνωμοδοτήσεις της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου δεν παρείχαν επαρκή στοιχεία για τη στελέχωση των νέων Εφετείων.
Και αυτό γιατί υπάρχει πρόβλημα ελλιπούς σύνθεσης σε τουλάχιστον επτά λειτουργούντα Εφετεία (Πατρών, Κέρκυρας, Ιωαννίνων, Λαμίας, Ναυπλίου, Καλαμάτας και Δωδεκανήσων). Για το λόγο αυτό «παρίσταται ανάγκη μετάβασης στα Εφετεία αυτά εφετών άλλων δικαστηρίων».
Υπογραμμίζει μάλιστα ο πάρεδρος ότι η γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου δεν αναφέρεται στους τρόπους αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης η οποία «θα επιδεινωθεί με την ίδρυση τεσσάρων ακόμη Εφετείων».
Εφετείο Χίου
Αναφορικά με το Εφετείο Χίου, το ΣτΕ επισημαίνει ότι στη σχετική προηγηθείσα γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου λαμβάνονται υπόψη ο αριθμός των αποφάσεων που εκδόθηκαν από τα υπαγόμενα στο Εφετείο Αιγαίου Πρωτοδικεία και των εφέσεων που ασκήθηκαν κατά των αποφάσεων αυτών κατά τα έτη 2008, 2009 και κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους 2010, οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της νησιωτικής περιοχής του Αιγαίου, μέρος της οποίας εξυπηρετείται από το ήδη λειτουργούν Εφετείο Αιγαίου με έδρα τη Σύρο, και ο χαρακτήρας της Μυτιλήνης και της Χίου ως ακριτικών νησιών, γίνεται δε ιδιαίτερη αναφορά στην αναγκαιότητα λειτουργίας του συγκεκριμένου Εφετείου, το οποίο αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση των συνθηκών απονομής της Δικαιοσύνης, όχι μόνο από την άποψη της πρόσβασης των κατοίκων των πρωτοδικειακών περιφερειών Μυτιλήνης και Χίου, καθώς και των νομικών παραστατών τους στο υπό ίδρυση Εφετείο, αλλά και από την άποψη της βελτίωσης της οργάνωσης του ήδη λειτουργούντος Εφετείου Αιγαίου, το οποίο, όπως γίνεται δεκτό με τη γνωμοδότηση, κατά την παρούσα κατάσταση, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω της συχνής μετακίνησης των δικαστών για την εξυπηρέτηση των προβλεπόμενων μεταβατικών εδρών του.
Ως προς τη στελέχωση του υπό ίδρυση Εφετείου Χίου με δικαστικούς λειτουργούς, στη γνωμοδότηση περιέχεται η εκτίμηση ότι αυτή θα καταστεί δυνατή με τη μεταφορά από άλλα Εφετεία αριθμού θέσεων δικαστικών λειτουργών, ανάλογου με τη μείωση της δικαστηριακής τους ύλης λόγω της ίδρυσης του νέου Εφετείου, καθώς και των άλλων τριών των οποίων επιχειρείται η ίδρυση, και, ενδεχομένως, με την αύξηση των οργανικών θέσεων στο βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο.
